Çocuklar egzersiz yapmayı neden istemez?

Fiziksel aktivite ve hareketlilik çocukların hayatlarının bir parçası olarak kabul edi­liyorsa, bazı çocukların fiziksel aktiviteyi sevmemesinin nedenlerini araştırmak gerekir. Aslına bakarsanız, bu nedenlerden bazılarını hepimiz çok iyi bilmekteyiz ancak düşünemediğimiz nedenleri de mercek altına almaktan çekinmemeliyiz. 1999 yılında yayımlanan bir araştırmaya göre, çocuklar çok fazla zamanları olma­dığı için egzersiz yapamamaktadır. Ankete katılan çocuklar egzersiz yapmamaları ile ilgili olarak anne ve babalarını, kendilerine çok ödev veren öğretmenlerini ve zamanlarını geçirecekleri uygun alanların bulunmayışı gibi konuları eleştirmekte­dir. Aileler arasında yapılan bir anketin sonuçlarına göre, anne ve babalar çocukla­rının yeteri kadar egzersiz yapmayışını televizyon, video oyunları ve bilgisayar gi­bi etkenlere bağlamaktadır.
Yapılan her iki ankete de bakılacak olunursa, ortada bir muammanın olduğu açıktır. Çocuklar da aileler de egzersizin önemini bildiklerini dile getirmektedir, ancak ne zaman ve hangi koşullar altında egzersiz yapılabileceği konusu açık bir dille ifade edilmemektedir. Şimdi bu sorunun altında yatan etkenlere şöyle bir göz atalım:

Ev ödevi ikilemi
——————————
Çocukların ev ödevlerinden yakınıp durmasını tabii ki anlayışla karşılıyoruz. Son 10 yıl içinde çocuklara verilen ev ödevlerinin sayısı eskisine oranla artış göstermiş-tir. Okul öncesi eğitime (anaokuluna) giden çocuklar bile akşamları oturup ertesi gün için hazırlık yapmaktadır. Çocuklar zamanını akşamüstü 3.00-4.00’e kadar okulda geçirmektedir. Bazı çocuklar çok uzak mesafelerden okula geldiğinden, akşamüstü eve dönmeleri de uzun zaman alır. Zamanının büyük bir servislerde geçiren çocukların egzersiz yapmaya zamanı da kalmamaktadır. Özellikle de kış aylarında günler kısaldığından, okuldan eve dönen çocukların büyük bir kısmı oyun bile oynayamamaktadır. Böylesi bir durumda çocukların ödev yapmak zo­runda olduğunu da göz önünde bulunduralım. Bazı çocuklar, 14 yaşından küçük öğrencilere verilen ev ödevlerinin hiçbir faydasının olmadığını ileri sürmektedir. Çocuğunuza gereğinden fazla ödev verildiğini düşünüyorsanız, öğretmeni ya da okul müdürü ile konuşun.

Televizyon
Televizyonun çekim gücünün ne kadar etkili olduğunu hepimiz bilmekteyiz. Bir­çok çocuk egzersiz yapmak yerine bütün gün televizyon izlemektedir. Amerika’da yaşayan bir çocuk haftada ortalama 24 saat televizyon izlemektedir. Amerikalı ço­cukların yarısının yatak odasında, televizyon bulunmaktadır. Televizyon karşısın­da vakit geçiren bir çocuğun, vaktini egzersiz yapmaya ayırması oldukça güçtür.

Bilgisayar oyunları
Çocuklar zamanlarının büyük bir kısmını bilgisayar ve video oyunları oynayarak geçirmektedir. Bu durum hareketsizliğe yol açmaktadır. Amerika’da yapılan bir ça­lışma günde 4 saatini bilgisayar ve video oyunları (örneğin, PlayStation, Dreamcast ve Game Boy) ile geçiren bir çocuğun vücudunun yağ bağlamaya başladığını orta­ya koymuştur.

Hata kimin?

———————-
Gördüğünüz gibi çocuklar ailelerini, aileler de çocuklarını suçlamaktadır. Ancak bazı ailelerin, çocuklarını egzersiz konusunda teşvik etmediği de bilinen bir ger­çektir. Çalışan anne ve babaların çoğu eve yorgun döndüklerinden, çocukları ile beraber egzersiz yapmaya zaman ayıramamaktadır. Birçok anne ve baba evde iş yaparken ya da çalışırken çocuklarını televizyonun ya da bilgisayarın başına otur­tarak, televizyon ve bilgisayarı çocuk bakıcısı olarak kullanmaktadır. Bazı anne ve babalar ise egzersiz konusunda çocuklarına iyi örnek olamamaktadır. 1999 yılında yapılan bir araştırmanın sonucunda, her 10 çiftten 8’inin düzenli olarak egzersiz yapmadığı ortaya çıkmıştır. Bu çiftlerin çocuklarının da düzenli olarak egzersiz yapmaması çok da şaşırtıcı bir durum değildir.

Çocuklarımızı mümkün olduğunca çok sayıda spor dalı ile tanıştırmalıyız. Çe­şitli spor dallarının özelliklerini öğrenen bir çocuk bu spor dallarının içinden ken­disi için en uygun olanını seçebilir. Sudan nefret eden bir çocuğun yüzme kursuna gitmesi kendisi için hiç de yararlı değildir. Futbol, kayak, patinaj ve su kayağı gibi spor dalları çocukların en çok sevdiği egzersiz çeşitleridir. Çocuğunuz sürekli ders çalışan bir çocuksa, bu tür spor dalları ile de uğraşmalıdır. Çocuğunuz zamanının büyük bir kısmını ödev yaparak geçiriyorsa, ortada büyük bir yanlışın olduğunu söyleyebiliriz. Eğlenmek, keşfetmek, koşmak, spor ile uğraşmak ve boş zamanları­nı güzel hobilerle geçirmek her çocuğun hakkıdır. Çocuğunuzun çalışma planı bu tür aktivitelere uygun değilse, yeni bir çalışma programı yapmanız gerekebilir.

Güvenlik meselesi

Çocuğunuzun güvenliği her şeyden önce gelir. Bizler küçükken sokakta oynayıp zıplayabilirdik. Ancak günümüzde çocuklarımızın dışarıda oyun oynamasından korkar hale geldik. Bunun başlıca nedenleri arasında trafik ve çocuğumuzun kaçı­rılması ya da taciz edilmesi korkusu yer almaktadır. Uzmanlar da korkularımızın yersiz olmadığı konusunda hemfikirdir. Maalesef çocuklarımız anne ve babaları­nın küçükken sahip olduğu özgürlük duygusunu yaşayamamaktadır. Çocuğunu­zun dışarı çıkarak koşup oynamasından korkuyorsanız, kendisine oyun oynayabi­leceği ve egzersiz yapabileceği bir alan sağlamak zorundasınız.

Okul
Okul fonların yetersiz olması nedeniyle, okulda spor aktiviteleri ve spor müsaba­kaları düzenlenememektedir. Beden eğitimi sınıflarının kalabalık olması nedeniy­le, birçok çocuk zamanını sıranın (basketbol oynama sırası, yüzme havuzunu kul­lanma sırası, vb.) kendisine gelmesini bekleyerek geçirmektedir. Bazı okullarda öğ­le yemeği molasında video ve bilgisayar kullanma hizmeti verilmektedir. Bu ne­denle çocuklar bahçeye çıkıp spor yapmak yerine bilgisayar ve videonun karşısına geçmektedir. Birçok okul oyun bahçesi olarak aldıkları açık alanları satarak maddi kâr elde etmektedir. Çocuklara ayrılan oyun alanları açık araziler satılması nede­niyle daraltılmaktadır. Bazı okullarda, okul bahçesinde basketbol ve futbol oyna­ma imkânı bile yoktur çünkü alan darlığı nedeniyle saha gerektiren spor aktivite­leri yasaklanmaktadır. Tüm bu nedenlerden dolayı çocuklar okulda istedikleri gibi spor yapma şansına sahip değildir.

Egzersizin maliyeti nedir?
Çocukların okul dışında spor yapmak zorunda kalması ailelerini harekete geçir­mektedir. Çocuklarının spor yapmasını isteyen aileler, çocuklarını özel spor klüp­lerine yazdırmaktadır. Spor yapmayı sevmeyen bir çocuk judo, karate, hokey, yüz­me ve jimnastik gibi kurslara gidebilir. Bu kurslar hem yararlı hem de eğlencelidir. Ancak kursların maliyetini göz önünde bulunduran birçok aile, çocuğunun spor aktivitelerine katılmasına pek de sıcak bakmamaktadır.