Nitrat

Nitrat, et ve et ürünlerini (sosis, salam, pastırma) muhafaza etmek için kullanılan kimyasal bir madde çeşididir. Nitrat içeren gübrelerle yetiştirilen sebzelerde (örne­ğin, ıspanak ve pancar gibi köklü sebzeler) bile nitrat bulunmaktadır. Hatta, bu tür maddelerin sıklıkla kullanıldığı bölgelerde içme suları bile nitrat içerir.

Nitrat içeren gıdalar güvenilir midir?
Cevabımız tabii ki “hayır”. Nitrat yiyeceklerde düşük oranlarda bulunur. Ancak sağlıklı olan birçok çocuğun vücudu kendi kendini toksin etkisi gösteren bu tür maddelerden arındırabilir. Et, salam, sıcak sosisli sandviç, pastırma ve hatta tat vermek amacıyla is ve dumanda özel olarak hazırlanan “isli” tavuk, balık ve pirzo­la çocuklarımız için tehlike arz etmektedir. Peki ya bu tehlikeler nereden kaynak­lanmaktadır? Nitrat kanserojen maddeler içermektedir. Nitrat mide kanserine ne­den olur ve yeni doğmuş bebeklerde ‘mavi bebek’ (bebeğin renginde morarma ve kısa kısa nefes alma durumu) sendromuna neden olur. Nitrat oranının şehirlerde-kinin dört katı daha fazla olduğu kırsal kesimlerdeki sular yüzünden bu kesimler­de yaşayan bebeklerin diğer bölgelerde yaşayan bebeklere göre şeker hastalığına yakalanma oranı %25 daha fazladır. 1978 yılında İngiltere’nin Yorkshire şehrinde yaşayan 2000 çocukta şeker hastalığı vakası görülmüştür. Burada yaşayan her yüz kız çocuğundan birinin ailesinde en az bir kişide şeker hastalığı saptanmış ve bu nedenle hastalığın kalıtımsal olduğuna karar verilmiştir.

Bir çıkış yolu var mı?
Yüksek oranlarda nitrat içeren yiyecek ve içeceklerin kansere yol açtığı artık hepi­miz tarafından bilinen bir gerçektir. Çevresel faktörler de kanser riskini daha fazla artırmaktadır. Eğer yaşadığınız bölgenin sularında yüksek oranlarda nitrat tespit edilmiş ise, nitratı arındırabilecek nitelikte bir su filtresi almanız gerekmektedir (yerel belediyeler sudaki nitrat oranını saptayabilir, hatta su içindeki maddeleri tespit edebilen özel bir alet alırsanız, nitrat oranını siz bile tespit edebilirsiniz). İçinde nitrat olabileceğini düşündüğünüz her türlü yiyecek ve içecekten uzak du­run, bu şekilde kanser riskini en aza indirebilirsiniz. Kahvaltı çeşitlerinin arasına ya da makarnaya bol miktarda eklenen domuz etinden yapılmış pastırma ya da domuz eti içeren hamburger de tehlike arz etmektedir. Nitrat içeren yiyecekler ge­nel olarak çocuğunuzun beslenme modelinde önemli bir yer tutuyorsa, bu mode­li değiştirmeniz gerektiğini bilmelisiniz.