Yoganın Anlamı ve Olanakları

Yoganın Anlamı

Yoga sözcüğü Sanskrit dilinde “bağlan­ma” ya da “birlik” anlamına gelir ve yo­gi (yogacı) ile üstün varlık arasında oluşan mistik ilişkiyi belirtir. Bu mistik ilişki ancak ruhun vücuda tam anlamıy­la egemen ve kendini üstün amaca ada­maya hazır olmasından sonra kurulabi­lir. Yogada uygulanan bedensel egzer­sizler bazen büyük beceri gerektirecek kadar güç ve karmaşıktır.

Kendinden geçme aşamasına (samadhi) gelene de­ğin karmaşık solunum egzersizleri ve değişik oturma biçimlerinde ustalaşılır. Bu arada kısaca, içinden kutsal “Om” he­cesini (mantra) yineler. Bakışlar burnun ucu gibi bir noktada yoğunlaşırken, ku­laklar özel seslere yönelir. Samadhi’ye eren yogi görme, işitme, koku, tat, do­kunma duyularını dış dünyaya kapatır; kendini ve başkalarını tanımaz. Ruhu uyumaz, ama uyanık da değildir. Her türlü anımsama ve unutmayı aşmıştır. Bu ruh durumuna erişen kişi, manevi kurtuluşa ermiş sayılır.

Yoganın Olanakları

Yoga birçoklarının sandığı gibi yalnız­ca formda kalmaya yarayan bir uygula­ma değil, kişiye her açıdan denge sağlayan bir yöntem, hatta bir yaşam tarzıdır. Yoga yapan kişinin düşünce tarzı deği­şir, kendi vücudunu başka türlü algıla­maya başlar.

Yogaya özgü vücut hare­ketleriyle kendi durumunun bilincine varır; bilinçli beslenir ve bedensel etkin­liklerini düşünerek, daha net bir biçimde seçer. Düzenli yapılan yoga, birçok fi­ziksel yarar sağlar. Yoga yapanlarda tansiyonda, nabızda ve kandaki koleste­rol düzeyinde düşme, hormon üretimi ve âdet çevriminde düzelme, eklem ağrıla­rında azalma, genel bir ruhsal-fiziksel rahatlama görülür. Ayrıca yoga yapan kişi yaşama zevki ve isteğini artırarak çeşitli sorunlara daha kolay katlanabilir. Vücutta sağladığı kusursuz fiziksel ve ruhsal dengeyle yoga, kişilikte olumlu gelişmeler yaratabilir.

Yoga günümüzün gerilimli yaşa­mında kişinin kendisi ve çevresiyle uyumlu kalmasına yardımcı olur. Gele­neksel değerlerin sarsıldığı Batı top­lumlarında yaygınlaşması da insanların böyle bir arayış içinde olmalarına bağ­lanabilir. Bununla birlikte yoganın tam anlamıyla yaşanmasını engelleyen çe­şitli etkenler vardır.

Yoga Öğretisinin ahlaki ve ruhsal değerleriyle birleştirilemediğinde bile, çeşitli oturma biçimlerinin (asana) ve solunum denetiminin (pranayama) önemli yararları vardır.

Fiziksel ve ruhsal boyutuyla yoga deneyimi, solunum egzersizleri yoluyla kişiyi gerilimden kurtarıp rahatlatır. İn­sana kendisiyle baş başa kalıp kendini dinleyebilme, ayrıca kişisel yaratıcılı­ğının önündeki engelleri aşma olanağı verir.

Hindu dininin en önemli kutsal me­tinlerinden biri ve büyük bir Hint des­tanının parçası olan Bhagavad-gita’da (Tanrının Şarkısı) yogayla ilgili olarak şu sözlere yer verilmiştir:

“Vücuduna yoga ile egemen ol ki senin ruhun için bir sığınak olsun; duy­gularını, heyecanlarını ve beynini kont­rol et; arzu, korku ve belirsizliklerinin boş etkilerinden kurtul, ışığa ve özgür­lüğe kavuş.”