Normobarik(Normal Basınçlı) Tedavi

Hiperbarik tedavi özel bir uzmanlık ge­rektirir. Oysa normobarik tedavi hasta­ne koşullarında kolaylıkla uygulanabi­lir. Tedavi amacıyla kullanılacak oksi­jen özel tüplerde saklanır. Bu tüplerin ağzında basıncı düşürmeye ve sabit bir akım sağlamaya yönelik bir musluk bu­lunur.

Solunum yolunu örselememesi için gazın nemlendirilmesi gerekir. Bu işlemde gaz ya bir nemlendiriciden ya da su içeren bir kaptan geçirilir. Hasta­nın durumuna ve gereksinimine göre te­davi değişik biçimlerde uygulanabilir.

Bu yöntemler arasında burun deliklerin­den yutağa kadar uzanan bir sonda yer­leştirme, soluk borusunun delinmesi (trakeotomi), esnek kayışlı özel maske­ler kullanma, hastayı “oksijen cadırı” denen özel bir düzeneğe koyma ve yenidoğanları kuvöz denen özel bir böl­meye alma ve hiperbarik oda sayılabi­lir. Uygulaması daha karmaşık olan ve özel durumlarla sınırlı tutulan hiperbarik oda daha ileride ele alacağımız bir tekniktir.

Normobarik oksijen tedavisine bir­çok hastalıkla İlgili acil girişimlerde başvurulur. Bu hastalıklar arasında kar­bon monoksit ya da öbür zehirli gazlara bağlı zehirlenmeler, kalp durması, en­farktüs, kalp yetmezliği, koma, solu­num ritmini düzenleyen sinir merkezle­rinin çalışmasını baskılayan preparatların bilerek ya da yanlışlıkla alınması, akciğer ödemi, amfizem ya da astım krizi, pnömotoraks, göğüs travmaları, akciğer embolisi, akciğerlere yayılan iltihabi süreçler ve solunum kaslarının felci sayılabilir.

Yeniden canlandırma sırasında oksijen tedavisi başka acil gi­rişimlerin eşliğinde uygulanmalıdır. So­lunumu durmuş olan ve yapay solunum uygulanan hastaya verilecek oksijen do­zunun normal solunum işlevinin geri dönmesine yardımcı olacak biçimde ayarlanması gerekir.

Oksijen tedavisi dokularda hipoksiye yol açan yavaş seyirli hastalıkların tedavisinde de yararlıdır. Bu hastalıklar­da hipoksi hücrenin yetersiz oksijen al­masına neden olur; yalnızca yaşayabile­cek düzeyde oksijenlenen hücre, zor metabolik koşullar içerisine girer.

Astım, amfizem, bronşit ya da bazı kalp yetmezliği durumlarında da oksi­jen tedavisi gereklidir. Ama kronik hipoksisi olan bir hastaya uygulanacak oksijen tedavisi, acil girişim amacıyla başvurulan ve kesin olarak uygulanması gereken oksijen tedavisine göre çok da­ha fazla dikkat gerektirir.

Normal kişi­lerde solunum ritmini ayarlayan sinirsel merkezler vücuttaki karbonik anhidrit ve oksijen yoğunluklarına duyarlıdır. Buna karşılık kronik hipoksisi olan kişi­lerde, karbon dioksit alıcılarının duyar­lılıklarını yitirmiş olmaları nedeniyle, solunum uyarısı yalnızca oksijen yo­ğunluğuna bağlı olarak belirlenir.

Bu noktada bir sorunla karşılaşırız: Aşırı miktarda oksijen alımı kandaki oksijen yoğunluğunda yalnızca sınırlı bir artış sağlarken, hâlâ duyarlı olan oksijen alı­cılarını engelleyebilir. Bu durum kar­bon dioksitin yüksek yoğunluklarında bile solunum durmasına neden olabilir.

Kan oksijen yoğunluğundaki küçük bir artışın solunum işlevini durdurabileceği böylesi çelişik bir durumdan kaçınmak için kronik hipoksisi olan hastalarda genellikle başka tedavi yöntemleri uygu­lanır. Bu yöntemler arasında solunum jimnastiği de yer alır.