Pankreas

Pankreas, karın bölgesinde, midenin arka­sında, safra kesesi ve karaciğere komşu, vücudun hayati organlarından biridir. İnce barsağın ilk kısmı olan duodenuma saf­ra kesesi ile ortak bir kanalla açılır. Yumu­şak, sarımsı renkte, 10-15 cm. uzunluğun­daki organın baş, vücut, kuyruk kısımları mevcuttur. Pankreas iki ayrı fonksiyonu yerine getirir. Birincisi barsak kanalına akıtılan pank­reas sıvısını yapmaktır. Bu sıvı, nişastanın, proteinlerin ve yağların sindiriminde yer alan ve onları kimyasal yönden parçalayan bazı temel enzimleri içermektedir. İkincisi, endokrin organ olarak insulin salgılar ve doğrudan kana verir. İnsulin, kan şekeri seviyesinin düzenlenmesinde ve şekerin ısı ve enerjiye çevrilmesinde son derece önemli bir hormondur. İnsulin, pankreasın her tarafına yayılmış bulunan Langerhans adacıkları adı verilen hücre grupları taraflıdan yapılır. İnsulin yapılmasının azalmasına veya durmasına yol açan pankreas bozukluğu dıabetes mellıtus olarak bilinen seker hastalığına yol açar Pankreasın Langerhans adacıklarında ba­zen tümörler gelişebilir ve ınsulının fazla yapılmasına neden olurlar Insulının fazla miktarda yapılması kan sekeri düzeyini duşurur ve derin solunum, halsizlik, kon-vulsıyon ve komaya kadar giden belirtiler gorulur Tümörleri ameliyatla çıkarmak, hastalığın tedavisi için en etkili yoldur Pankreas, safra kesesi veya mide ınfek-sıyonlarından etkilenebilir ve böyle iltihap­lanmalar sonucu sarılık meydana gelebilir . Kanserin organa yayılmış olması da sarılı­ğa yol açabilir. Pankreasın aniden hastalanması yanı akut pankreatıt, bakterilerin organa direkt ya­yılmasından veya pankreas kanalının tı­kanması sonucu guçlu sindirim enzimleri­nin geri dönmesiyle oluşabilir Karında şid­detli ağrı, kusma, kanama, solgunluk ve sok ile beliren bir tablo vardır Eskiden böyle durumlarda hemen ameliyata alınan hasta, zamanımızda diğer kanamalı sindi­rim yolu hastalıklarında yapıldığı gibi ya tak ıstırahatıne alınır, kan verilir Akut dev­re geçene kadar ağızdan beslenme durdu­rulur, damardan beslenmeye başlanır Pankreas sekresyonunun ınhıbe edilmesi, pankreasın dinlenmesi için burun yoluyla mide sıvısı devamlı çekilir Ağrıyı dindirmek için ilaçlar verilir Şartlar elverdiği zaman hasta duodenal ülserde olduğu gibi uygun bir beslenme reıımıne alınır. Birçok pankreatıtler tıbbı tedaviyle tama­men iyileşirler, bir kısmında ise safra has­talıkları, pankreas kistleri gibi sekeller ka­labilir Bazı olaylarda akut belirtilerin tek­rarlaması olabilir ve böylece kronik pank-reatıtıs gelişir Pankreas kanseri genellik­le orta yas veya yaşlı insanlarda meydana gekr. En belirgin şikâyet ıkı omuz ara­sına vuran şiddetli bir ağrıdır. Yatınca ar­tar, oturunca azalır. Kanser pankreasın neresinde olursa olsun tek tedavisi ame­liyattır.